top of page

slayt

Hаyаt bir nefestir, аldığın kаdаr… Hаyаt bir kаfestir, kаldığın kadаr… Hаyаt bir hevestir, dаldığın kаdаr… -Hz. Mevlana

soru-cevap

Mevlana'nın Eserleri Nelerdir?

1. Mesnevi: 6 cilt, 25618 beyittir. Mesnevi tarzında fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün kalıbıyla yazılmıştır. Varlıkta birlik anlayışını hayali ve gerçek hikayelerle anlatır. Dili çoğunlukla Farsça’dır.
 
 2. Divan-ı Kebir: Farsça yazılmış, 40380 beyitten oluşmuştur. Eser Farsça yazılmasına rağmen içinde Türkçe, Arapça ve hatta Rumca parçalara da yer verilmiştir.
 
 3. Fihi Mafih: Farsça mensur olarak yazılmış olan eser, "içindeki içindedir, ondaki ondadır" manalarına gelir. Mevlânâ'nın yaptığı sohbetlerin, yakınları -muhtemelen Sultan Veled- tarafından derlenmiş şeklidir.

 4. Mektubat: Mevlânâ'nın yakınlarına, dostlarına, bazı âlimlere, bilhassa devlet büyüklerine ve önemli şahıslara yazdığı mektupların bir araya getirilmesinden oluşmuş bir eserdir. 

 5. Mecalis-i Seb’a: Mevlânâ'nın yedi vaazını ihtivâ eden Farsça mensur bir eserdir. Bu vaazlar muhtemelen Sultan Veled veya Çelebi Hüsameddin tarafından not edilmiş, fakat olduğu gibi bırakılmamış, esasa dokunmamak kaydıyla gözden geçirilerek ona bazı ilâveler yapılmıştır.

Mevlana Şiirlerini Niçin Farsça Yazmıştır?

Mevlana’da Türklük sevgisi çok güçlüdür. O yüzyılda Türkçe, Anadolu’da ileri bir şiir dili olarak daha gelişmemiş bulunuyordu. Mevlana da bu yüzden şiirlerini Farsça yazıyordu. Hatta buna üzülerek söylediği şu mısra pek ünlüdür: "Aslem Türk-est egerci hinduguyem" (Her ne kadar Farsça söylüyorsam da, aslım Türk’tür.)

Mevlana Nerede ve Ne Zaman vefat etti?

Hz. Mevlana, 17 Aralık 1273 tarihinde 66 yaşındayken Konya’da Hakk'a kavuştu. Cenazesinde, bütün Konyalılarla birlikte Hıristiyanlar ve Yahudiler de vardı. Türbesini Selçuklu veziri Alemettin Kaysar yaptırdı. Mevlana’nın vuslat anına, Şeb-i arus (Düğün gecesi) denir. Bu gece, aşığın maşuğa (Allah’a) kavuştuğu gecedir.

Mevlana’nın Babası, Horasan’dan Anadolu’ya Niçin Göç Etmiştir?

Harzemşahlar, Bahattin Veled’in manevi nüfuzundan çekinirlerdi. Bir süre sonra bu yüzden araları açıldı. Bunun üzerine Bahattin Veled, Belh’ten ayrılmak zorunda kaldı. O sıralarda Mevlana, daha küçük bir çocuktu. Babası ile birlikte, İran’dan, Bağdat’tan geçerek Hicaz’a geldi. Hac ibadetinden sonra da, Şam yoluyla, Anadolu’ya geçtiler. Anadolu’daki Selçuklu İmparatorluğunun ihtişamlı bir çağıydı. Bahattin Veled, Anadolu Selçuklu Devleti’nin merkezi Konya’da çok büyük bir saygıyla karşılandı. Mevlana yirmi dört yaşlarındaydı.

Mevlana Kimlerden Ders Aldı?

Mevlana, ilk eğitimini babasından aldı. Babası, çağının en büyük bilginlerindendi. 12 Ocak 1231’de babasının ölümü üzerine, eğitimini Seyyit Burhanettin Tirmizi’nin yanında sürdürdü. Mevlana babasından Fen ve Din ilimleri, Tirmizi’den de Tasavvuf ilmini öğrendi. Onun hayatında dönüm noktası olan diğer bir alimse Şemsi Tebziri’dir.

belgeseller

Tüm Videolar

Tüm Videolar

ŞİİR

SEVGİLİ

Sevgili ayrılık girdiğinden beri başka sevdim seni,

Uzakta değilim aksine, ta içindeyim sevdanın,

Ayrılık ateş gibi gelse de üzerime,üzerime,

Seviyorum seni, senden senin sevdiğin gibi.

Senin uzaklığı veya yakınlığı sevmen ateş gibi gelse de,

Seviyorum senin sevdiğin halleri.

Bu ateş benimi sana doğru koşturtturmada,

Yoksa sen mi bana doğru koşmadasın bilemiyorum sevgili.

Artık ayrılıkta dahi dostluğunu görmedeyim.

Yalvarmıyorum ayrılığın bitmesi için,

Senin ayrılığını bile seviyorum çünkü.

Ben sana kavuşmayı arzularken,

Madem ki sen benden ayrılmayı diledin,

Senin ayrılmayı dilemeni bile seviyorum,

Ayrılıktan içim dışım yanarken,

Tenim kavrulurken ayrılığın ateşinde.

Artık isteğimi senin isteğine çevirdim.

Yönümü senin yönüne çevirdim.

Beni istediğin yöne çevir,

İsteğini benim üzerinde istediğin gibi uygula,

Gıkım çıkmayacak söz.

Yansamda, yıkılsamda söz şikayetim olmayacak sevgili.

Sen ne yapsan bana sevimlidir sevgilidir çünkü.

Akıl yürütmek yok söz sana.

Ben biçare aşığım, sevdamın sevdasına sevdalıyım,

Senin istediğin benim isteğimdir.

İster ayrılığı iste, ister kavuşmayı iste geçtim her ikisindende,

Bana senin aşkın yeter sevgili.

Hatta ayrılığı kavuşmaktan daha fazla sever oldum.

Düşündümde yakınlığı ve kavuşmayı ben istiyorum,

Belki nefsim vardır içinde.

Ayrılığı ve uzaklığı ise sen istiyorsun,

Bunun için ayrılığı ve uzaklığı sever oldum.

Senin istediğinde nefs yoktur çünkü sevgili.

Eğer uzaklığı istedinse benim için istemişsindir,

Eğer ayrılığı istemişsen benim için istemişsin,

Seviyorum senin istediğin ayrılığı ve uzaklığı

Herkese tuhaf gelse de.

Senin istediklerinle ve seninle meşgul olmak,

Kendi istediklerimle meşgul olmaktan daha sevimli ve sevgili sevgilim.

Sevgilim uzattım ellerimi sema ya,

Baktım ki semada senin ellerin,

Diktim gözlerimi senin ellerine,

Ellerinde gözlerin,

Diktim gözlerimi gözlerine,

Utandım haya ettim,

Gözlerim kamaştı gözlerinin güzelliğinin haşmetinden,

Göremedim…..aşığın.”

-MEVLANA

YORUMLARINIZ...

BAYBURT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ @2018

bottom of page